zuurstof berekenen oefenen? Gratis Oefenen, Uitleg, en Tips

In de gezondheidszorg is het belangrijk dat je niet alleen weet hoe je handelingen uit moet
voeren, maar ook dat je kunt berekenen in hoeverre bepaalde waarden verschillen ten
opzichte van de waarden die de patiënt nodig heeft. Op deze manier kun je namelijk jouw
zorg aanpassen aan de behoeften van jouw cliënt, zodat deze er gedurende de rest van zijn
leven profijt van heeft. Een van de onderdelen die jij daarom moet kennen bij de opleiding
Gezondheidszorg is zuurstof berekenen. Onderstaande informatie geeft jou meer inzicht in
dit onderdeel en waarom het belangrijk is.

Inhoudsopgave:

Zuurstof berekenen aan de hand van medisch rekenen

Zuurstof berekenen is een vast onderdeel van medisch rekenen. Dit onderdeel is belangrijk
tijdens jouw werk als verpleegkundige, omdat je met een verkeerde berekening een
medische misser kunt maken. Hierdoor kan het niet alleen voor jezelf of de zorginstelling
vervelende gevolgen hebben, maar loopt de patiënt ook een groot risico. Er worden met
verkeerde berekeningen namelijk ook verkeerde keuzes gemaakt en de verschillende
toedieningen kunnen een patiënt fataal worden.

Met het onderdeel medisch rekenen zorg je er dus voor dat jouw vaardigheden up-to-date
zijn, waardoor je geen onnodige fouten gaat maken binnen het werkveld. Je kunt hierdoor te
allen tijde de juiste injecties toedienen, waarbij de juiste hoeveelheid vloeistof van belang is.
Met een goede berekening vergroot je de veiligheid van de patiënt. Het onderdeel zuurstof
berekenen zorgt er daarbij weer voor dat de zuurstofcilinders altijd op de juiste manier
gevuld zijn, waardoor een patiënt weer vrijer kan ademen of niet helemaal van zijn adem
ontnomen wordt.

Wat is zuurstof berekenen?

Zuurstof toedienen is risicovol. Daarom moet het altijd op de juiste manier uitgevoerd
worden. Hierbij gaat het niet alleen om de controle van de apparaten en handelen volgens
een protocol. Zonder zuurstof berekenen kun je de patiënt nooit voldoende voorraad geven
om te kunnen ademen. De opleiding Geneeskunde heeft daarom altijd dit als vast onderdeel
van het medische rekenen, zodat men er zeker van is dat iedere verpleegkundige op de
juiste manier de zuurstof toe kan gaan dienen.

Bij zuurstof berekenen moet je weten op welke manier zuurstof wordt toegediend. Bij
ziekenhuizen komt het als het ware uit de muur, waar anderen vaak alle berekeningen al
hebben gedaan. Het kan echter ook zijn dat jij het via een cilinder toe moet dienen. Je moet
een aantal liter zuurstof per minuut toegediend krijgen en dit getal moet vast staan voor
andere verzorgenden. Door deze getallen vast te stellen is het voor jouw collega’s ook
eenvoudiger om in te springen wanneer dit nodig is.

Pas wanneer is vastgesteld op welke manier de zuurstof toegediend wordt kun je gaan
berekenen hoeveel tijd de cilinder nog bruikbaar is. De inhoudsmaat en de druk van de
cilinder zijn bepalend voor de voorraad van de zuurstof. De inhoudsmaat staat hierbij gelijk
aan de cilinder en de druk staat aangegeven op de manometer van de fles. De druk wordt
uitgevoerd door het samenpersen in de stalen fles. De manometer zelf is een metalen buis
die onder deze druk samen kan trekken. De druk wordt hoger naarmate de buis zich meer
uitrekt. Met andere woorden: de hoeveelheid zuurstof die vrijkomt (in liters) = druk x de
inhoud van de cilinder. De druk wordt hierbij uitgedrukt in bar en de inhoud in liters.

Uitleg zuurstof berekenen aan de hand van voorbeelden

Om te weten hoe je zuurstof berekenen moet, moet je dus weten hoeveel druk de
manometer aangeeft en hoeveel de inhoud van de cilinder is. Je kunt de druk aflezen op de
manometer. De inhoud van de cilinder staat altijd op de fles aangegeven. Wanneer je beiden
genoteerd hebt, kun je aan de slag met de berekening. Stel de manometer geeft 175 bar
aan. De inhoud van de cilinder is 10 liter. Hoeveel zuurstof komt er dan vrij bij de
aansluiting?

Kijkend naar de berekening zou het ‘hoeveelheid zuurstof die vrijkomt’ = druk x inhoud van
de cilinder moeten zijn. Voeg hiervoor de getallen in de berekening.
Hoeveelheid zuurstof = 175 bar x 10 liter
175 x 10 = 1750 liter. Aan de hand van zuurstof berekenen ben je er nu achter gekomen dat
er 1750 liter zuurstof vrijkomt bij deze samenstelling.

Zuurstof berekenen is niet alleen goed om te weten hoeveel zuurstof er vrijkomt, maar ook
wat de minimale druk is die nodig is om de hoeveelheid zuurstof te leveren aan de patiënt
aan de hand van de inhoud van de cilinder. Hierbij is de berekening ‘Druk in bar =
hoeveelheid zuurstof nodig (in liters) / inhoud van de cilinder (in liters)’. Je moet hiervoor
dus weten hoeveel zuurstof er nodig is voor de patiënt en wat de inhoud van de cilinder is.
Op deze manier kun je de berekening maken en zul je de goede druk in kunnen stellen op de
manometer.

De uitstroomsnelheid heeft verband met de tijd

Stel je hebt 400 liter zuurstof nodig. De inhoud van de cilinder is 2 liter en je moet de goede
druk instellen op de manometer. Voor deze berekening kijk je terug naar de formule die
hiervoor gehanteerd wordt. Druk = 400 liter / 2 liter. De berekening is 400 / 2 = 200. De
manometer moet daarom 200 bar of meer aangeven om de gewenste hoeveelheid zuurstof
naar de patiënt door te kunnen voeren.

Naast bovenstaande gegevens kun je ook aan de hand van de zuurstof berekenen hoe lang
je met een cilinder kunt doen. Je kunt namelijk instellen hoeveel zuurstof er per minuut
doorheen stroomt. De uitstroomsnelheid kun je aanpassen door middel van de drukregelaar.
Je krijgt hierdoor een regulatie van de vrij te komen zuurstof, zodat niet alles in een keer
eruit komt. De hoeveelheid zuurstof die er aanwezig is en de uitstroomsnelheid samen
bepalen hoe lang je met de inhoud van een cilinder kunt doen.

Voorbeeld aan de hand van uitstroom

Als voorbeeld: Je hebt een cilinder van 10 liter, waarbij de manometer op 110 bar staat.
Iedere twee minuten krijgt de patiënt zuurstof toegediend. Hoe lang kun je met de cilinder
doen voordat de zuurstof op is?
De eerste stap is om het aantal zuurstof dat vrijkomt uit te rekenen. Dit deed je door de
inhoud van de cilinder te vermenigvuldigen met het aantal bar dat aangegeven wordt. 10 x
110 = 1100 liter zuurstof dat vrijkomt. Daarna ga je over naar stap twee. Kijk hier eerst naar
hoeveel er per minuut vrijkomt. Eerder is aangegeven dat er twee liter per minuut vrijkomt.
Er zitten 60 minuten in een uur. Er komt dus 60 x 2 = 120 liter per uur vrij. Als je kijkt hoeveel
dit per 10 uur is, komt jouw antwoord uit op 1200 liter. Jouw antwoord moet, aan de hand
van jouw eerdere berekening rond de 10 uur liggen.

Echter moet je het precies weten. Hiervoor moet je kijken naar jouw eerste berekening. Hier
kwam 1100 liter uit. Met de 2 liter per minuut zou er dus 550 minuten nodig zijn om de
gehele cilinder leeg te krijgen. Dit moet je nog omzetten naar uren. Er zitten 60 minuten in
een uur. 540 minuten is 9 uur. Er blijven dus nog 10 minuten over. De tijd die jouw cilinder
nodig heeft om leeg te raken is 9 uur en 10 minuten. Uiteraard kun je dit ook doen aan de
hand van een tabel. Houd er hierbij rekening mee dat je niet heel lang de tijd hebt op jouw
toetsen om de opgaven te maken. Beter is om de algemene kennis over tijden en andere
eenheden te hebben.

Extra voorbeelden

Hieronder volgen nog een aantal voorbeelden, waarbij zowel gekeken wordt naar de
benodigde hoeveelheid uitstroom en het aantal minuten dat een patiënt nog met een fles kan doen. Hoe meer opdrachten en voorbeelden je te zien krijgt, hoe eenvoudiger het zal gaan als jouw opdrachten en toetsen gemaakt moeten worden.

Meneer Peters krijgt postoperatief 4 liter zuurstof per minuut toegediend. De
zuurstofcilinder heeft een inhoud van 10 liter en de manometer staat op dat moment op 115 bar. Hoeveel uur kan meneer Peters met de zuurstofcilinder doen?

Stap 1: Bereken hoeveel de uitstroom is. De zuurstof die vrijkomt = De druk in bar x de
inhoud van de cilinder. Vrijgekomen zuurstof = 115 x 10. De vrijgekomen zuurstof is 1150
liter.

Stap 2: Er komt 4 liter zuurstof vrij. Per uur komt er 60 x 4 = 240 liter zuurstof vrij uit de
cilinder. Per vijf uur komt er 240 x 5 = 1200 liter zuurstof vrij. Je hebt net berekend dat er maar 1150 liter vrij is gekomen uit de tank. 4 uur is 960 liter zuurstof. Er blijft nog 190 liter over. 190 / 4 = 47,5. Je hebt dus 4 uur, 47 minuten en 30 seconden nodig om de tank leeg te krijgen.

Mevrouw Jansen ligt op de verloskamer. Door haar bevalling is ze uitgeput en ze moet nog een tijd voordat het kind er is. Daarom hebben de verloskundigen samen met de arts besloten dat ze zuurstof toegediend krijgt. Dit gebeurt met 2 liter per minuut. Inhoud van de cilinder is 10 liter en de manometer staat afgesteld op 130 bar. De bevalling duurt nog drie uur nadat de zuurstoftherapie is gestart. Welke hoeveelheid zuurstof zit er in de cilinder?

Hoeveelheid zuurstof (liters) = Inhoud cilinder (liters) x druk (bar).
Hoeveelheid = 10 x 130 = 1300 liter zuurstof.

formules en rekenregels

Je moet bij zuurstof berekenen niet alleen letten op de gegeven informatie. Maar ook de
irrelevante informatie eruit filteren. In bovenstaand voorbeeld staat namelijk veel informatie
die voor de berekening niet relevant is voor de vraag die erbij gesteld is. Indien er wordt
gevraagd hoelang er met de hoeveelheid zuurstof gedaan kan worden hoef je pas te kijken
naar de rest van de informatie. Je moet hierdoor altijd goed blijven opletten bij het maken
van de oefeningen en daarbij ook alle formules en rekenregels goed onthouden. Zorg er
daarom voor dat je deze jezelf eigen maakt, zodat je niet voor verrassingen komt te staan
tijdens de toets.

Voorbereiden op zuurstof berekenen

Voordat je aan de slag gaat met zuurstof berekenen is het goed om te kijken naar de
verschillende formules die worden gegeven. Je hebt immers een grote hoeveelheid formules
die je moet kennen, welke zich niet beperken tot een inhoud van een cilinder of de
hoeveelheid zuurstof die vrijkomt. Het eerste wat je moet doen bij de voorbereidingen is
deze formules voor jezelf opschrijven. Zo kun je de formules er nogmaals bij pakken
wanneer jij de oefeningen aan het maken bent. Houd er wel rekening mee dat je tijdens de
toets hoogstwaarschijnlijk geen eigen aantekeningen mee mag nemen. Je zult de formules
daarom uit je hoofd moeten kennen voor de toets.

Een goede voorbereiding is om zoveel mogelijk te gaan oefenen. Er zijn veel verschillende
oefeningen te vinden. Hoe meer oefeningen je maakt, hoe makkelijker de opdrachten zullen
gaan. Je weet door het oefenen sneller wat er van jou gevraagd wordt, waardoor je hierop in
kunt spelen tijdens de toets. De verschillende oefeningen variëren hierbij van eenvoudig
naar moeilijk. Zorg dat je deze ook allemaal afwisselt. Zo weet je waar jouw niveau ligt en
waar je nog meer aandacht aan moet besteden. Door jezelf hier helemaal op te storten kun
je uiteindelijk zelfs de meest lastige oefeningen naar jouw hand zetten en heb je hier
uiteindelijk profijt van tijdens jouw toetsen.

begrijpend lezen en competentie analyserend

Ga daarnaast aan de slag met begrijpend lezen en zorg dat de competentie analyserend
vermogen onder de knie hebt. Je zult veel verhaaltjessommen tegenkomen die opgelost
moeten worden. Hier staat veel informatie in gegeven die je niet nodig hebt om iedere vraag
op te lossen. Vaak worden de vragen in een A en B variant gegeven. Je zult sommige
informatie nodig hebben om de eerste vraag op te lossen en de rest van de informatie voor
de tweede vraag. Door goed te filteren en de juiste aantekeningen tijdens de toets te maken
kun je iedere vraag naar behoren oplossen en haal jij een goede score voor het medisch
rekenen.

Oefentoets Zuurstof berekenen

 Loading...