Een infuus aanbrengen is meer dan alleen alles aansluiten en de patiënt van medicijnen en
vocht voorzien. Je moet namelijk ook altijd de juiste dosering toedienen en bekijken welk
infuus het beste bij de situatie past. Een van de infusen die hiervoor gebruikt worden is de
spuitpomp. Met deze pomp kun je gerichte hoeveelheden toedienen, waardoor er meer
nauwkeurigheid is. Je moet hiervoor echter wel kunnen berekenen op welke
doorloopsnelheid je het infuus in moet vullen. Het medisch rekenen met een spuitpomp
wordt daarom uitvoerig uitgelegd, zodat je weet wat je kunt verwachten op de toets.
Inhoudsopgave
Wat is medisch rekenen met een spuitpomp?
Medisch rekenen met een spuitpomp aan de hand van voorbeelden
Voorbereiden op het onderdeel medisch rekenen met een spuitpomp
Wat is medisch rekenen met een spuitpomp?
Bij medisch rekenen wordt naar verschillende onderdelen van medicijnen toedienen
gekeken. Zo ook naar het aanbrengen van een infuus en de juiste dosering instellen. Een van
de dingen die je tegen kunt komen bij medisch rekenen is de spuitpomp. Dit is een
volumegestuurd infuus, waarbij kleine doseringen nauwkeurig toegediend kunnen worden.
Je moet hiervoor zelf de goede stand in toetsen, zodat de precieze dosering in het lichaam
van de patiënt komt. Hierbij staat Stand 1 voor een doorloopsnelheid van 1 mL per uur.
Bij medisch rekenen met de spuitpomp leer je in feite precies waar je op moet letten bij het
instellen van het infuus. Hierbij rond je altijd af op een decimaal. Je kunt daarbij nooit aan
lagere waarden dan 0,1 mL per uur komen. Je moet daarom de medicijnen vaak bijvullen
met fysiologisch zout. Ook kun je in sommige gevallen de spuit beter aanvullen tot 48 mL
dan 50 mL, zodat je ervan verzekerd bent dat de juiste dosering wordt toegediend en het
voor jezelf ook eenvoudiger is om het apparaat in te kunnen stellen. Je kunt immers
eenvoudiger delen, waardoor de waarden nauwkeuriger worden.
Medisch rekenen met een spuitpomp behoeft hierbij ook enige basiskennis van eenheden.
Je moet namelijk goed om kunnen rekenen welke eenheden het zijn. Zo is het soms in liters
aangegeven en moet je de vraag in milliliters beantwoorden, of staan er uren in plaats van
minuten. Zorg er daarom te allen tijde voor dat je ook deze kennis paraat hebt, zodat je
direct weet wat er van jou gevraagd gaat worden op de toets.
Medisch rekenen met een spuitpomp aan de hand van voorbeelden
Medisch rekenen met een spuitpomp is niet altijd eenvoudig. Je moet namelijk geheel
nauwkeurig te werk gaan, omdat een patiënt grote risico’s kan lopen wanneer je de
verkeerde dosering toedient. Werkgevers hechten daarom veel waarde aan jouw kennis van
medisch rekenen en ook opleidingen geven jou geen diploma wanneer je dit onderdeel niet
beheerst. Aan de hand van onderstaande informatie kun je jouw kennis vergroten en aan de
slag gaan om zelf te oefenen.
Meneer Peters heeft een maagulcus. Hiervoor krijgt hij ranitidine via een spuitpomp. Hij
moet 300 mg per 24 uur toegediend krijgen. De ampullen die jij in jouw bezit hebt, bevatten
50 mg per 2 mL. De klaargemaakte spuit is 24 uur houdbaar. Hoeveel milliliter ranitidine en hoeveel milliliter NaCl 0,9% doe je in een spuit voor 24 uur? Hoeveel milliliter per uur moet
je per uur geven van deze spuit?
Houd hierbij als eerste in je achterhoofd dat je de spuit beter kunt vullen tot 48 mL dan 50
mL. Daarna kijk je naar de beschikbare informatie. Je ziet dat er 50 mg per 2 mL beschikbaar
is en dat meneer Peters 300 mg nodig heeft. 50 mg past 6 keer in 300 mg. Je krijgt hierdoor
12 mL oplossing met morfine. Deze moet je aanvullen tot 48 mL, waardoor je 36 mL NaCl
0,9% toe moet voegen. Er is 48 mL beschikbaar, welke verspreid over 24 uur toegediend
moet worden. 48 : 24 = 2 mL per uur.
Mevrouw Jansen heeft veel verschillende kwalen, waarbij ze veel pijn ervaart. Om de pijn te
verlichten krijgt ze morfine intraveneus toegediend. In een spuit van 50 mL zit 1 mg/mL van
deze medicatie. De pomp staat op 5,8 mL per uur. Hoeveel milligram morfine krijgt mevrouw
Jansen per 24 uur toegediend? Wanneer ze meer pijn ervaart, mag de morfine verhoogd
worden naar 200 mg per 24 uur. Wat wordt de nieuwe doorstroomsnelheid van de pomp?
Ook hierbij kijk je eerst weer naar de beschikbare informatie. Er komt 5,8 mL per uur binnen
en er wordt 24 uur over gedaan. 5,8 x 24 = 140 mg per 24 uur. Dit aantal milligram wordt
daarna aangevuld naar 200 mg per 24 uur. 200 : 24 = 8,3 mL per uur. Je moet daarom de
doorloopsnelheid van de spuitpomp aanpassen naar 8,3 mL.
Voorbereiden op het onderdeel medisch rekenen met een spuitpomp
Voordat je gaat medisch rekenen met een spuitpomp is het van belang dat je de theorie
goed beheerst. Deze theorie bevat namelijk veel informatie die je nodig hebt om de vragen
te kunnen beantwoorden. Denk hierbij aan de grootte van de spuiten, de manier waarop
medicijnen aangegeven worden en hoe je bepaalde zaken aan moet pakken. Er zijn in het
theoretische gedeelte ook rekenvoorbeelden gegeven die jou verder op weg kunnen helpen.
Wanneer je jezelf gaat voorbereiden op de toets moet je dus ook goed naar de theorie
kijken. Pas daarna kun je de opdrachten gaan maken.
Als je de opdrachten van medisch rekenen met een spuitpomp gaat maken zul je er al snel
achter komen of je ook de basisregels van het rekenen en de omrekentabellen kent. Tijdens
de toets zijn deze niet gegeven, dus de basis moet goed in je hoofd zitten. Mocht blijken dat
je hier nog niet goed in bent, is het aan te raden om ook hiermee vaak te gaan oefenen. Op
deze manier heb je namelijk alle kennis paraat om jouw toets met een voldoende af te
kunnen ronden. Oefen daarom zoveel mogelijk en daag jezelf ook uit in de
moeilijkheidsgraad. Liever te moeilijke opdrachten geoefend zodat je het op de toets
makkelijker hebt, dan onder het niveau te hebben gewerkt en erachter moeten komen dat
je de stof nog niet helemaal beheerst.
