Je wilt graag mensen helpen door ze liefdevolle verzorging aan te bieden. Maar nu blijkt dat je daarvoor ook een heleboel wiskundige kennis nodig hebt, zodat je de juiste hoeveelheden medicijn op de juiste manier gaat toedienen. Tijdens het vak medisch rekenen wordt deze kennis behandeld en getoetst. Dit is het vak waar veel studenten aan de opleiding Verzorgende IG de meest moeite mee hebben en erg tegenop zien. Al die formules en eenheden, het lijken te veel cijfers om nog het overzicht te kunnen behouden, maar met een duidelijke aanpak, is het best te doen.
Inhoudsopgave:
- Begrijp uit welke onderdelen een berekening bestaat
- Ken je eenheden en formules om van de ene naar de andere eenheid om te rekenen
- De verschillende onderdelen van medisch rekenen voor Verzorgende IG
- Ezelsbruggetjes en andere handige leertechnieken
- Oefenen, herhalen en rustig blijven
- Ook slagen voor je medisch reken examen?
Begrijp uit welke onderdelen een berekening bestaat
Sommige berekeningen zijn relatief simpel, omdat ze maar één omzetting bevatten. Bijvoorbeeld: hoeveel tabletten paracetamol van 500mg moet de patiënt nemen om 1000mg paracetamol toegediend te krijgen? Gebruik de formule: Hoeveelheid = voorgeschreven dosis / dosis per eenheid. Hoeveelheid = 1000/500 = 2. De meeste berekeningen bestaan uit een combinatie van dit soort simpele onderdelen. Door de verschillende onderdelen apart te leren, begin je te begrijpen wat je precies moet doen om tot de juiste oplossing te komen.
Ken je eenheden en formules om van de ene naar de andere eenheid om te rekenen
We geven hoeveelheden aan in eenheden. Deze eenheden verschillen voor vaste stoffen en vloeistoffen. Het is veel makkelijker om medische berekeningen uit te voeren als je de basisvaardigheid van het omrekenen van eenheden goed onder de knie hebt. Stamp ze daarom in je hoofd, tot je ze kunt dromen. Op die manier hoef je niet lang na te denken over vragen als: hoeveel milliliter in een liter? Hoeveel microgram zit er in een milligram? Of in een gram?
Om dit te leren kun je voor jezelf een overzicht schrijven, of een bestaand overzicht gebruiken. Door het ruimtelijk weer te geven is het vaak makkelijker om te onthouden waar de verschillende eenheden voor staan en hoe ze zich tot elkaar verhouden. Als je begint aan een medische berekening waarbij de eenheden niet hetzelfde zijn, kun je nu meteen herkennen hoe je de waarden gelijk kunt maken voor je de formule voor de rest van de berekening inzet.
De verschillende onderdelen van medisch rekenen voor Verzorgende IG
Om de toets van medisch rekenen binnen de opleiding voor Verzorgende IG te halen, moet je verschillende onderdelen beheersen. Ten eerste hoor je in staat te zijn om de juiste hoeveelheid tabletten of milliliter medicijn te berekenen. Daarvoor moet je de hoeveelheid voorgeschreven werkzame stof weten. Soms is dit afhankelijk van het lichaamsgewicht van de persoon die je verzorgt. Dit is dan je eerste berekening. Vervolgens ga je bepalen hoeveel van deze werkzame stof aanwezig is in 1 tablet, 1 gram, of 1 milliliter medicijn. Daaruit leid je af hoeveel medicijn je patiënt hoort te krijgen.
Door middel van het berekenen van oplossingen, weet je hoeveel milliliter van een bepaalde stof geïnjecteerd moet worden. Hiervoor moet je kunnen rekenen in procenten, milliliters of IE. Ook moet je weten hoe je de juiste verdunning kunt maken. Hiervoor bereken je ten eerste hoeveel je van de originele oplossing nodig hebt. Daarna moet je kunnen berekenen hoeveel water of andere vloeistof hier aan toegevoegd hoort te worden om de juiste verdunning te krijgen.
Daarnaast moet je ook weten hoe je berekeningen uitvoert omtrent het toedienen van zuurstof. Je moet weten hoe je de druk van de manometer instelt om ervoor te zorgen dat de juiste hoeveelheid zuurstof vrijkomt. Vervolgens kun je berekenen hoe lang de tank mee gaat. Het is ook belangrijk om de vochtbalans op te kunnen maken. Daarvoor moet je berekenen hoeveel vocht het lichaam van je patiënt binnen is gekomen en hoeveel er is uitgescheiden.
Ezelsbruggetjes en andere handige leertechnieken
Ons brein werkt beter als het zich maar op één ding tegelijk hoeft te concentreren. Daarom is het nuttig om manieren te bedenken die je kunt inzetten wanneer ze nodig zijn. Ezelsbruggetjes kunnen bijvoorbeeld helpen om een bepaalde volgorde te onthouden. De zin: Kan Het Dametje Geen Dikke Courgette Meebrengen bijvoorbeeld, kan worden gebruikt om de volgorde van gewichtseenheden te onthouden: Kilo, Hecto, Deca, Gram, Deci, Centi, Milli. Vervolgens hoef je alleen maar te onthouden dat je bij elk stapje naar beneden door tien moet delen, of de komma een plekje naar links moet verschuiven.
Sommige dingen moet je simpelweg in je hoofd stampen. Je kunt de formules die je moet leren zo kort mogelijk samenvatten (nog net begrijpelijk voor jou). Daarna stamp je deze formules en de ezelsbruggetjes die je nodig hebt in je hoofd. Aan het begin van je toets of oefensessie kun je deze op een kladblaadje uitschrijven, zodat je vanaf dat moment alleen nog maar logisch hoeft na te denken om de juiste formules en ezelsbruggetjes toe te passen op de situaties die je op moet lossen.
Oefenen, herhalen en rustig blijven
Zo gauw je de verschillende formules kent en weet wanneer ze toegepast dienen te worden, is het een kwestie van veel oefenen en herhalen. Het kost tijd en moeite om te wennen aan nieuwe manieren van doen. Gelukkig zijn er veel oefeningen beschikbaar om medisch rekenen te trainen. Als je deze vaardigheden vaak genoeg herhaalt, dan word je steeds sneller in het herkennen van de situatie en het toepassen van de juiste formules. Met de tijd zul je merken dat je de formules uit je hoofd kent en de ezelsbruggetjes niet meer nodig hebt.
Wat wel altijd belangrijk blijft, is rustig blijven. Of je nou voor het eerst begint aan een oefening, zit te zweten bij je examen, of een patiënt in nood moet helpen. Jij moet rustig blijven en de tijd nemen om te bepalen welke berekeningen je in welke volgorde moet uitvoeren. Daarvoor moet je eerst de tijd nemen om goed de opdracht door te lezen. Schrijf alle belangrijke gegevens voor jezelf op. Zo gauw je de informatie op een overzichtelijke manier bij elkaar hebt, kun je bepalen waar het om gaat. Moet je de hoeveelheid druppels per minuut berekenen? Of de hoeveelheid medicatie per dag? Zo gauw je duidelijk hebt waar het om gaat kun je de juiste formules toepassen.
