Krijg je binnenkort een perifeer infuus toegediend? Dan wil je niet voor verrassingen komen te staan. In dit artikel kom je alles te weten over het perifeer infuus, de werkwijze van de zorgprofessional en de eventuele bijwerkingen. Zo ben je goed voorbereid op je ziekenhuisafspraak.
Inhoudsopgave:
Wat is een perifeer infuus?
Een perifeer infuus is een gewoon infuus dat meestal in een ader op de onderarm wordt ingebracht, maar soms ook op de voet. Via dat infuus kan medicatie, vocht of bloed worden ingediend, wat zich vervolgens via de perifere ader door het hele lichaam verspreidt. Een perifeer infuus bestaat uit een perifere infuuscanule en een infuusslang, met daaraan een infuuszak met infuusvloeistof. Het infuus is relatief eenvoudig aan te brengen en is geschikt voor een korte toediening van maximaal twee weken.
Infuus op de hand
Hoewel de infuuscanule doorgaans op de onderarm wordt aangebracht, kan deze ook op de hand worden aangebracht. Dit gebeurt meestal in het geval het moeilijk of onmogelijk is een ader in de onderarm te bereiken. Wel is dit onwenselijk. De aderen in de hand zijn namelijk beweeglijker, waardoor er een grotere kans is op irritatie van de bloedwand. Hierdoor vergroot de kans op een aderontsteking (flebitis). Bovendien is het moeilijker de canule aan de hand vast te maken. Als het echt niet anders kan, wordt het infuus aan de onderbeen of voet aangelegd.
Wensen van de patiënt
Het infuus wordt te allen tijde ingediend door een zorgprofessional, die rekening houdt met de wensen van de patiënt. De zorgprofessional zal het infuus altijd indienden in de niet-dominante arm. Bovendien zal de prik nooit gezet worden in ledematen waar trombose is geconstateerd, in een bestraald gebied, in verlamde ledematen, in ledematen met dystrofie of oedeem, in een lichaamsdeel met een arterioveneuze shunt of aan de kant van het lichaam waar de lymfeklieren uit de oksel zijn verwijderd.
Voor het zetten van het infuus
Voordat de zorgprofessional het infuus inbrengt, kan hij of zij overtollig haar verwijderen. Als er sprake is van overmatige haargroei, is de ader namelijk minder goed zichtbaar en blijft de infuuspleister minder goed zitten. De zorgprofessional kan je ook vragen om armbanden, ringen of horloges af te doen, aangezien deze stuwing kunnen veroorzaken. Bovendien zal de professional ervoor zorgen dat de arm waar het infuus in wordt gezet voldoende gesteund wordt. Dit vermindert de kans op onverwachte bewegingen en voorkomt dat de prik op een verkeerde manier gezet wordt.
Hoe gaat de zorgprofessional te werk?
Allereerst zal de zorgprofessional de arm observeren op goed zichtbare en bruikbare aders. Hij of zij gebruikt een stuwband om het bloed in de aders op te stuwen. Hierdoor kan hij of zij de aders goed voelen en kan de professional zien wat het verloop van de ader is. De zorgprofessional zal de huid strak trekken en de infuuscanule in een hoek van 15°-30° graden door de huid prikken. De naald komt ongeveer 1 centimeter onder de huid.
Mogelijke complicaties
Aan het inbrengen van het perifeer infuus zitten ook een aantal complicaties. De meeste complicaties zijn echter niet ernstig. Aan het toegediend krijgen van een perifeer infuus zitten dan ook geen grote risico’s voor de gezondheid verbonden. Houd tijdens het infuus wel goed in de gaten of deze op zijn plek blijft zitten. Het infuus kan namelijk gaan lekken, waardoor de vloeistof en medicatie ook onderhuids kunnen gaan zitten. Controleer daarom dagelijks de insteekplaatsen van het infuus. Bij een lekkage van vloeistof onder de huid of bij een ontsteking, wordt het infuus direct verwijderd. De meest voorkomende complicaties zijn: hematoomvorming, een infectie, flebitis en subcutaan lopen.
Hematoomvorming
Bij het inbrengen of verwijderen van het infuus kan een hematoom (bloeduitstorting) ontstaan. Dit is een inwendige bloeding, waarbij er bloed tussen de omliggende weefsels terechtkomt. Vaak ontstaat op de plek van de hematoom een gevoelige blauwe plek, soms ook een zwelling. Na enkele dagen is de blauwe plek over het algemeen verdwenen. Tot die tijd kun je de plek van de blauwe plek koelen met ijs of met een elastisch verband ombinden. Daarnaast is het belangrijk dat je genoeg rust houdt en de blauwe plek niet aantast.
Infectie
Het is van groot belang dat het infuus dat gebruikt wordt schoon is, anders kunnen infecties heel eenvoudig ontstaan. Micro-organismen kunnen namelijk vrij gemakkelijk via de binnen- of buitenkant van de canule in de bloedbaan terechtkomen. Wanneer je last hebt van een infectie, houd dan rust, maar het is niet nodig om de hele dag in bed te liggen. Drink ook voldoende water. Meestal gaat de infectie vanzelf weer over. Als je je heel erg ziek voelt of de koorts langer dan vijf dagen aanhoudt, neem dan contact op met je huisarts.
Flebitis
Flebitis is een ontsteking van de perifere ader en wordt meestal veroorzaakt door de toegediende vloeistof of door irritatie van de naald. Je kunt deze ontsteking herkennen aan een rode streep of zwelling rond de plek van de injectie. Ook kan de plek waar het infuus is toegediend warm of pijnlijk aanvoelen. Een flebitis kun je behandelen door een crème met een antistollingsmiddel of ontstekingstemmer op de plek van de ontsteking te smeren. Als je erg veel pijn hebt, kun je een pijnstiller nemen. Het kan weken tot maanden duren voordat de flebitis is hersteld.
Subcutaan lopen
Subcutaan lopen ontstaat wanneer een gedeelte van het infuusvloeistof in het onderhuidse bindweefsel terechtkomt. De inloopsnelheid van het infuus zal dan vertraagd worden. Rond plek waar het infuus is ingediend zal de huid koud en bleek worden en zal een zwelling ontstaan. Ook kan er pijn ontstaan – in sommige gevallen zelfs ernstige pijn. Het is noodzakelijk dat subcutaan lopen al in een vroeg stadium wordt behandeld, bijvoorbeeld door middel van een expectatief beleid of een farmacologische of chirurgische ingreep. Dit kan veel negatieve gevolgen voorkomen.
